Ocalić pamięć
26 stycznia odbyła się druga część uroczystości upamiętniających 78. rocznicę Marszu Śmierci.
Uroczystość rozpoczęto mszą świętą, po której poświęcono pomnik znajdujący się przy kościele pw. NMP Królowej Polski. Umieszonej u podstawy dzwonnicy tablicy pamiątkowej poświęconej męczennikom filii niemieckiego obozu Gross-Rosen w Brzegu Dolnym – Dyhernfurth I, Dyhernfurth II, Rosemarie, powstałej w 1998 roku od niedawna towarzyszy pieta.
Członkowie Harcerskiej Organizacji Wychowawczo-Patriotycznej „Cichociemni” wraz z naczelnikiem dh hm. Piotrem Gajewskim spod kościoła prowadzili wszystkich uczestniczących w marszu przez Aleję Pracowniczą aż pod pomnik ofiar filii obozu Gross-Rosen znajdujący się przy ulicy Sienkiewicza w Brzegu Dolnym.
Na miejscu Józef Szumilas opowiedział o historii pomnika powstałego 1 września 1965 roku:
– Architekt Janusz Tarantowicz mówił, że trzy głazy upamiętniają trzy obozy, które funkcjonowały w czasie II wojny światowej w Dyhernfurth. Największy głaz kryje najbardziej wymowną symbolikę – prawdopodobnie pochodził z miejscowości Jary i upamiętniał pobyt Adolfa Hitlera w tym miejscu, właśnie stamtąd żołnierze przywieźli głaz do Brzegu Dolnego. Pomnik jest skromny, ale wyrazisty, przemawiający. Spotykamy się w tym miejscu, by kontynuować pamięć o tych strasznych wydarzeniach, które miały miejsce w naszym, wówczas niemieckim, mieście Dyhernfurth, gdy ginęli tutaj ludzie. Spotykamy się, aby ocalić pamięć i przekazać ją następnym pokoleniom.
Na miejscu ośpiewano hymn i złożono kwiaty. Zastępca burmistrza Artur Michałek wraz z naczelnikiem Wydziału Oświaty, Kultury i Sportu Małgorzatą Bołdyn, proboszczem Jackiem Włostowskim i radną Marią Czykiel złożył symboliczny, upamiętniający ofiary znicz w imieniu wszystkich mieszkańców gminy Brzeg Dolny.
Na zakończenie obchodów w bibliotece „TAMA” odbyła się projekcja filmu złożonego ze wspomnień więźniów opowiadających o Marszu Śmierci – ewakuacji więźniów z obozów koncentracyjnych Dyhernfurth I i Dyhernfurth II do obozu macierzystego Gross-Rosen.
Na miejscu dostępna była także wystawa dokumentów i muzealiów związanych z funkcjonowaniem filii KL Gross-Rosen w Dyhernfurth oraz obozu pracy przymusowej dla Żydów Organizacji Schmelt w Dyhernfurth „Lager Rosmarie”.
Wystawa „Zachować pamięć” dostępna jest w budynku biblioteki „TAMA” dla odwiedzających do 30 marca 2023 roku w godzinach pracy biblioteki: poniedziałek i wtorek 10:00-18:00, środa 8:00-16:00, czwartek i piątek 10:00-18:00.
W organizację wydarzeń upamiętniających Marsz Śmierci zaangażowali się: Dolnobrzeski Ośrodek Kultury, Gmina Brzeg Dolny, Harcerska Organizacja Wychowawczo-Patriotyczna „Cichociemni”, Liceum Ogólnokształcące im. J.M. Ossolińskiego, Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna „TAMA”, Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy, Parafia NMP Królowej Polski, Stowarzyszenie Pierwszych Osadników Ziemi Dolnobrzeskiej.
AF
